El ayak ağız hastalığı ağız yaraları nasıl geçer

El-Ayak-Ağız Hastalığı Nedir? 

El, ayak, ağız hastalığı virüslerin neden olduğu, bulaştırıcılığı yüksek, döküntülü bir hastalıktır. Çoğunlukla 2-10 yaş arasında, özellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda görülür ancak her yaşta olabilir. Hastalık sıklıkla yaz ve sonbabar aylarında görülür. 

El-Ayak-Ağız Hastalığı Neden Olur? 

El, ayak, ağız hastalığı virüslerin neden olduğu bir enfeksiyondur. 

El, ayak, ağız hastalığı yapan virüsler; picornaviridae ailesinden Ekovirus, koksaki virus A5, A7, A9, A10, B2, B5, A16 ve enterovirus 71, 72 virüsleridir. Bunlardan en sık hastalık yapanlar enterovirüs 71, koksaki virüs A10 ve koksaki virüs A16 virüsleridir. 

El-Ayak-Ağız Hastalığı Hangi Yollarla Bulaşır? 

Bulaş yolları; 

  • Damlacık yoluyla (öksürdükten veya hapşırdıktan sonra havaya püskürtülen solunum damlacıkları solunum yoluyla alınması) 
  • Hastanın tükürük, dışkı, idrarına temas ile 
  • Hastaya yakın temas ve dokunma ile 
  • Kabarcıklardaki sıvılara temas ile bulaş olabilir. 

Ayrıca özellikle yaz aylarında enfekte havuz sularının yutulması ile de bulaş olabilir. 

Bulaştırıcılığın en yüksek olduğu dönem hastalığın ilk 7 günüdür. 

El-Ayak-Ağız Hastalığında Ne Şikayetler Olur? 

Virüsün 5-7 günlük kuluçka süresi vardır. Virüs bulaşır bulaşmaz hastalık başlamaz, virüs bulaştıktan sonra 5-7 gün içinde belirtiler başlar. 

Hastalık genellikle ateş (38-39 derece), iştahsızlık, halsizlik, kırgınlık, kulak ve boğaz ağrısı ile başlar. Karın ağrısı ve öksürükte olabilir. 

Hastalığın başlamasından 2-3 gün sonra, önce ağız içinde ve çevresinde, daha sonra el içi ve ayak tabanında küçük kırmızı leke şeklinde döküntüler oluşur. Bu döküntüler 1-2 gün içinde, su çiçeğine benzer içi su dolu kabarcık haline gelir. (Su çiçeğinin farkı; su çiceğindeki döküntüler daha çok gövdede olmak üzere tüm vücutta görülür.) 

Bu döküntüler ağrılı, kaşıntılı ve rahatsız edici döküntülerdir. Ağız içi yaralar nedeni ile çocuk beslenmekte ve su içmekte zorlanır bunun sonucunda enerji ve sıvı açığı oluşabilir. 

El, ayak, ağız hastalığında bazı çocuklarda döküntü sadece ağız yaraları veya sadece ellerde, ayaklarda döküntüler olabilirken, bazı çocuklarda da döküntüler dizlerde, dirseklerde, kalçada veya genital bölgede de olabilir. 

Döküntüler genellikle 5-7 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. 

Bazı çocuklarda hastalıktan sonra 2 ay içinde el ve ayak parmaklarında soyulmalar ve tınar düşmesi olabilir. 

El-Ayak-Ağız Hastalığında Tanı Nasıl Konulur? 

Doktorun alacağı öykü, hastanın şikayetleri ve fizik muayenede tipik döküntülerin olması hastalığın tanısının konmasında yeterlidir. 

El-Ayak-Ağız Hastalığın Tedavisi Nedir? 

El, ayak, ağız hastalığı yapan virüslere karşı geliştirilmiş bir aşı veya ilaç yoktur. 

Hiçbir tedavi verilmese de hastalık 7-10 içinde kendiliğinden iyileşir, ancak bu süre boyunca çocuğun kaşıntı ve ağrısını azaltmak için ilaçlar kullanılabilir. Ateş düşürücü olarak kesinlikle aspirin kullanılmamalıdır. 

Hastanın yeterince sıvı alması ve beslenmesi önemlidir. Sert veya gevrek yiyecekleri çiğnemek acı vereceği için yumuşak gıdalarla (çorba, yoğurt ve ağız içi yaraları kötüleştirmeyecek gıdalar) beslenmesi, bol sıvı alması ve istirahat etmesi gerekiyor. 

Hastalığın tedavisinde antibiyotikler kesinlikle etkisiz ve gereksizdir. 

Hasta çocukların ılık suyla duş almasında sakınca yoktur. 

El-Ayak-Ağız Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir? 

El-ayak-ağız hastalığına karşı en etkili yöntem hijyendir. Gerekli hijyen ve temizlik kurallarına uyulması durumunda el-ayak-ağız hastalığı riski azalır. 

  • Eller özellikle tuvalet kullanımı sonrası veya bez değiştirdikten sonra, yemek hazırlamadan veya yemekten önce mutlaka su ve sabunla yıkanmalıdır. 
  • Oyuncaklarda dahil olmak üzere kullanılan tüm malzemelerin yüzey temizliğine dikkat edilmelidir. 
  • Hastalarla yakın temastan (öpüşme, sarılma gibi…) ve ortak tabak bardak kullanımından kaçınılmalıdır. 
  • Ellerin sık sık yıkanması, kirli ellerin ağza ve yüze sürülmemesi çok büyük önem taşır. 
  • Bulaşıcı olduğundan el-ayak-ağız hastalığına yakalanan kişilerden uzak durulması gerekir. 
  • Ortak yaşam alanlarını sık sık havalandırarak içeri temiz hava girmesini sağlamak gerekir. 
  • Okul ve kreşlerde ortam yüzeylerinin günlük temizliği sağlanmalıdır. 
  • Hasta olduğu bilinen çocuk lezyonlar kuruyana kadar (7 gün) kreş ve okula gönderilmemelidir. 
  • Yaz döneminde kullanılan havuzların temizliğine dikkat edilmelidir. 

El ayak ağız yarasına ne iyi gelir?

El ayak hastalığında ağız içinde oluşan yaralar genellikle can yakıcıdır. Çocuklar bu süreçte aftların acısı nedeniyle yemek yemek hatta su içmek istemeyebilir. Karbonatlı su ile yapılan gargara aftların acısını azaltır ve iyileşme sürecini hızlandırır.

El ayak ağız hastalığı bulaşıcılığı kaç gün sürer?

Özellikle uygulanan bir tedavisi olmayan ve kendi kendini sınırlayan hastalık, 1 hafta kadar süreyle bulaşıcılığını sürdürür. Bu hastalıkta ateş ve ağrı giderici olarak parasetamol ve ibuprofen içeren şuruplar önerilir. Döküntüler kaşıntılı ise kaşıntı giderici losyonlar fayda edebilir.

El ayak hastalığında ağız yarası kaç günde geçer?

El ve ayaklardaki döküntüler genellikle 5-7 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Özellikle küçük çocuklar ağızlarındaki ağrılı yaralar nedeni ile su içmekte zorlanabilir ve dehidratasyon oluşabilir. Her ne kadar adı El-Ayak-Ağız Hastalığı da olsa her zaman tüm bu alanlarda döküntü görülmeyebilir.

El ayak hastalığında ne yenmez?

El ayak ağız hastalığı geçiren çocukların ağız yaralarından ötürü beslenme sorunları dikkat çekicidir. Belirgin iştahsızlık ve halsizlik gözlenir. Çok soğuk ve çok sıcak içeceklerden uzak durmalısınız. Başta su olmak üzere çorba, ayran, yoğurt, meyve suyu, süt vb. sıvı gıdalarla sık sık beslemelisiniz.