El ayak ağız hastalığında kaşıntı nasıl giderilir

İçindekiler

  • El ayak ağız hastalığı nedir?
  • El ayak ağız hastalığının nedenleri nelerdir?
  • El ayak hastalığı bulaşır mı?
  • El ayak hastalığı belirtileri nelerdir?
  • El ayak hastalığının tanısı nasıl konulmaktadır?
  • El ayak hastalığının tedavisinde kullanılan yöntemler nelerdir?
  • El ayak hastalığından korunmak için nelere dikkat etmek gerekir?

El ayak ağız hastalığı nedir?

El ayak ağız hastalığı, en sık 5 yaş altındaki çocuklarda görülen, fakat bazı durumlarda daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde de görülebilen bulaşıcı ve viral bir hastalıktır. Ateş, boğazda kızarıklık, ellerde ve ayak tabanında, ağız içi ve ağız çevresinde döküntü ile seyreder. En sık ilkbahar sonu, yaz ve sonbahar aylarında görülür. Özellikle tropikal bölgelerde ve hijyenin iyi olmadığı yerlerde yaygın olarak ortaya çıkar.

El ayak ağız hastalığının nedenleri nelerdir?

Hastalığa enterovirüs cinsinden koksakivirüs, ekovirüs ve enterovirüsler neden olur. En sık enterovirüs 71 ve koksaki virüs A grup 16 etkendir.

El ayak hastalığı bulaşır mı?

Virüs hasta kişilerin ağız ve burun salgılarında, dışkı ve idrarlarında, cilt lezyonlarında bulunur. Hastalar öksürme ve hapşırma sonucunda damlacık yoluyla virüsü çevreye bulaştırır. Hasta kişi ile yakın temas etme, öpme, sarılma, lezyonlu deriye dokunma, ortak eşya kullanma sonucunda ya da dışkı ve idrar ile bulaşabilir. Okul, kreş gibi toplu yaşam alanları, yazın enfekte havuz sularının yutulması hastalığı bulaşması açısından risk oluşturur.

El ayak hastalığı belirtileri nelerdir?

Hastalık iştahsızlık, kırgınlık, 38-39 derece ateş ve boğaz ağrısı gibi belirtiler ile başlar. Bir iki gün içinde ağız içinde, boğazda ve ağız çevresinde ağrılı, içi su dolu döküntüler çıkar. Takiben ayak tabanı ve avuç içinde de kırmızı döküntüler oluşur ve daha sonra bu döküntüler su toplar. Bazen vücudun başka bölgelerinde de döküntü olabilir. Döküntülere öksürük ve karın ağrısı eşlik edebilir. Bazı durumlarda hastalık sadece ağızda yara, bazen de sadece cilt döküntüsü şeklinde seyredebilir. Özellikle küçük çocuklar ağızdaki yaralar nedeniyle beslenme güçlüğü çekebilir.

El ayak hastalığının tanısı nasıl konulmaktadır?

Hastalığın tanısı genellikle klinik bulgular ile konur. Laboratuvar testi gerekmez. Mevsim, hastanın yaşı, döküntülerin yeri ve özellikleri tanı konulmasına yardımcı olur. Hastalığın suçiçeği, herpes zoster, beşinci ve altıncı hastalık gibi viral hastalıklardan ayrımı yapılmalıdır. Çok gerektiği durumlarda nazofarenks yani genizden alınan sürüntü, döküntü içinden sıvı ve gayta örneklerinden PCR ile virüs izolasyonu sonucunda tanı konabilir. Ayrıca kanda virüse karşı oluşan antikor yanıtına bakılabilir.

El ayak hastalığının tedavisinde kullanılan yöntemler nelerdir?

Hastalığın spesifik bir tedavisi ve aşısı yoktur. Tedavi hastanın şikayetlerine ve bulgularına göre planlanır. Hastalık genellikle hafif seyreder ve kendi kendine düzelir. Boğaz ağrısı için sprey, ağrı kesici, ateş düşürücü, kaşıntı için antihistaminik, lezyonlar enfekte olursa antibiyotikli kremler kullanılabilir. Ağız içindeki yaralar nedeniyle beslenemeyen çocuklarda; yoğurt, muhallebi, çorba gibi yumuşak ve ılık gıdalar ile beslenme, bol sıvı tüketimi ve istirahat önerilir. Beslenmesi kötü olan çocuklara hastane ortamında damar yolu ile sıvı tedavisi verilebilir. Hastalar 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Lezyonlar leke ve kabuklanma yapabilir. Bu etkiler zamanla düzelir.

El ayak hastalığından korunmak için nelere dikkat etmek gerekir?

  • Hasta çocuk lezyonlar kuruyana kadar okula gönderilmemelidir.
  • Öksürük, hapşırık sırasında ağzını kapatması, mümkünse ayrı tuvalet kullanması sağlanmalıdır.
  • Hastalıktan korunmak için hijyen kurallarına uyulmalıdır. 
  • Hasta kişilerden uzak durulmalıdır.
  • Eller sık yıkanmalı ve kirli el ile ağız ve yüze dokunulmamalıdır.
  • Hasta bireyle, tabak, bardak, havlu gibi ortak eşyalar kullanılmamalı, öpme ve sarılma gibi yakın temastan kaçınılmalıdır.
  • Tuvalete girdikten sonra, bebeğin bezini değiştirdikten sonra, yemek-mama hazırlamadan önce eller sabunla yıkanmalıdır.
  • Evde, okul ve kreşlerde kullanılan malzemeler, oyuncaklar ve temas eden yüzeyler her gün dezenfekte edilmelidir.
  • Ortam sık sık havalandırılmalıdır.
  • Havuzlar düzenli klorlanmalı ve küçük çocukların havuza girmemesi sağlanmalıdır.

El ayak ağız hastalığında kaşıntı nasıl giderilir

El ayak ağız hastalığı, bir virüsün neden olduğu enfeksiyon sonucu ortaya çıkan bulaşıcı ve döküntülü hastalıktır. Sıklıkla 10 yaş altındaki çocuklarda görülen bu hastalık kendini, ağız ve çevresinde yaralar, ellerde, ayaklarda, bacaklarda veya kalçalarda döküntü ve kabarcıklar ile gösterir. Coxsacki virüsünün yol açtığı bu hastalık yaz ve sonbahar aylarında salgın sebebiyle kolayca bulaşabilmektedir. Virüs hastalığı olması sebebi ile hastalığın tedavisinde antibiyotik etkili değildir. Hastalığın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte hastalıktan korunmanın en etkili yolu hijyendir.

El ayak ağız hastalığı belirtileri nelerdir?

Hastalığın erken belirtileri arasında ateş ve boğaz ağrısı görülmektedir. Diğer belirtileri şu şekildedir;

  • Bademcikte kızarıklık
  • Halsizlik
  • Huzursuzluk
  • İştahsızlık
  • Baş ağrısı
  • Kulak ve boğaz ağrısı
  • Diz, dirsek, ya da kalça bölgelerinde oluşan yara ve döküntüler
  • El içlerinde ve ayak tabanlarında veya ağız çevresinde içi sıvı dolu kırmızı kabarcıklar
  • Boğazda aft olarak adlandırılan yaralar ve yutma problemi

Bunların yanı sıra bazı çocuklarda el ve ayak tırnaklarında düşme de görülebilmektedir.

El ayak ağız hastalığı bulaşma yolları

El ayak ağız hastalığı, ülkemizde yaz ve sonbahar aylarında sık görülmektedir. Hastalık, hasta kişinin hapşırması, öksürmesi lezyonların olduğu deriye yakın temasa girmesi ve idrar, dışkı yoluyla bulaşabiliyor. Yazın enfekte havuz sularının yutulması da hastalık için ayrı bir risk oluşturuyor. Havuzda bulunan idrar ve gaita nedeniyle mikroplar klora rağmen dirençli kalabiliyor. Hastalığın ilk 7 günü bulaşma riskinin en yüksek olduğu dönemdir. Fakat virüs, belirtileri kaybolduktan sonra da günler ve haftalar boyunca ağız sıvısı ve dışkı yoluyla yayılma devam etmektedir.

Tanı ve Tedavi

Hastalığın tanısı, hastanın şikayetlerinin sorgulanması ve fizik muayenesinin yapılmasının ardından yara ve döküntülerin incelenmesiyle kolaylıkla konulabilmektedir. Ancak kesin tanı için boğaz sürüntüsü ya da kan örneği alınması gerekebilmektedir.

El ayak ağız hastalığı tedavi yöntemleri

El ayak ağız hastalığını geçirecek bir tedavi ya da aşı bulunmamaktadır. Ancak hastalık 7 ila 10 gün arasında herhangi bir tedavi uygulanmadan çoğunlukla kendiliğinden geçmektedir. Hastalığın belirtilerini hafiflemek için hastaya kaşıntı giderici losyonlar ve boğaz ağrısı spreyleri verilebilir. Ayrıca doktorun önerdiği ateş düşürücü, ağrı kesici ve diğer ilaçlar da hastalığın seyrinde kullanılabilir. El ayak ağız hastalığı tedavisinde aspirin kullanımından kaçınmak gerekir. Çünkü aspirin kullanımı çocuklarda daha ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.

El ayak ağız hastalığına ne iyi gelir?

  • Boğaz ağrısını yatıştırmak ve rahatlatmak için soğuk yiyecekler tüketmek
  • Sert ve gevrek yiyecekleri çiğnemek acı vereceğinden yumuşak gıdalar (çorba, yoğurt vb.) ile beslenmek
  • Bol sıvı tüketmek ve istirahat etmek
  • Döküntü ve kabarcıklara uygun sıklıkla kaşıntıya yönelik krem veya losyonlar sürmek
  • Kızarıklık ve kabarcıklara hızlı iyileşmesi açısından hindistan cevizi yağı sürmek
  • Bağışıklık sistemini güçlendirmek için vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri almak

Dikkat edilmesi gerekenler

  • Hastalıktan korunmanın en etkili yolu hijyendir. Bu nedenle ellerin sık sık yıkanması, gerekli hijyen ve temizlik kurallarına uyulması hastalığın bulaşma riskini azaltmaktadır.
  • Kolayca bulaşan bir hastalık olduğu için hasta olan kişiyle yakın temastan kaçınılmalıdır.
  • Hasta olan çocuk okula gönderilmemelidir.
  • Hastalık idrar ve gaita yoluyla da bulaşabileceği için tuvalet temizliğine önem verilmelidir.
  • Damlacık yoluyla bulaşan bir hastalık olduğundan hasta ağzını kapatarak hapşırmalı veya öksürmelidir.

Ocak 26, 2022