8 sınıf fen bilimleri mevsimlerin oluşumu konu anlatımı

Q: Mevsimlerin Oluşumu Nedir?

Mevsimler Dünyanın kendi dönüşünün, Güneşin etrafında döndüğü yörünge ile aynı hizada dönmemesinden kaynaklanırlar. Böylece yeryüzünden göğe bakıldığında Güneş dünyanın her yerinde farklı bir yükseklikte gökyüzünden geçer.

Q: Yaz ve kış mevsimi nasıl oluşur?

Mevsimler, Dünyanın Güneşin etrafında dönmesi ile meydana gelir. Bu dönüş esansında hava ısınır ve soğur. Değişime uğrayan Dünya, Güneş etrafında turlarken bir açı oluşturur. Söz konusu açı mevsimleri ortaya çıkarır.

Oluşturulma Tarihi: Eylül 25, 2020 02:15

İçindekiler Show

Dünya, Güneş etrafındaki turunu 365 gün 6 saatte tamamlar. Bir yılda tamamlanan bu yörüngesel hareket sonucu 4 mevsim (kış, ilkbahar, yaz, sonbahar) oluşur. Dünyanın geoid şeklinde olması dönme eksenin eğik olmasına neden olur. Bu da mevsimlerin meydana gelmesinde etkilidir. 8. sınıflar için mevsimlerin oluşumu konusunu detaylı bir şekilde anlattık.
MEVSİMLERİN OLUŞUMU
DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ
MEVSİMLERİN OLUŞUMU
21 Aralık Gün Dönümü
21 Mart Ekinoks
21 Haziran Gün Dönümü
23 Eylül Ekinoks
Birim Yüzeye (Alan) Düşen Enerji
Dünya’nın Dönme Ekseninin Eğik Olmasının Etkileri
Dünya’nın Ekseninin Eğikliği Olmasaydı Ne Olurdu ?
Mevsimler nasıl oluşur 8 sınıf Özet?
Mevsimlerin Oluşumu Nedir?
Mevsimlerin oluşumunda etkili olan faktörler nelerdir?
Yaz ve kış mevsimi nasıl oluşur?

Dünya, Güneş etrafındaki turunu 365 gün 6 saatte tamamlar. Bir yılda tamamlanan bu yörüngesel hareket sonucu 4 mevsim (kış, ilkbahar, yaz, sonbahar) oluşur. Dünyanın geoid şeklinde olması dönme eksenin eğik olmasına neden olur. Bu da mevsimlerin meydana gelmesinde etkilidir. 8. sınıflar için mevsimlerin oluşumu konusunu detaylı bir şekilde anlattık.

Eksen eğikliği aynı zamanda kuzey ve güney yarım kürelerinde farklı mevsimlerin yaşanmasına neden olmaktadır. Kuzey Yarım Kürede en uzun gün 21 Haziran'dır. 21 Aralık ise, Güney Yarım Kürede yaz mevsiminin başlangıcıdır.

Mevsimlerin Oluşumu

Dünya'nın güneşin etrafında dönmesi hem mevsimlerin hem de ekinoksların oluşmasına neden olur. Diğer adı ''Güntün Eşitliği'' olan ekinoks, yılda iki kez gerçekleşir.

1- 21 Mart Ekinoksu -İlkbahar Ekinoksu

İlkbahar ekinoksunda, gece ve gündüz eşitlenir. Eksen eğikliği ortadan kalktığı için Günel hem güney hem de kuzey kutbundan görünür. Türkiye'nin de bulunduğu Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlangıcıdır. Bu tarihten itibaren 21 Hazirana kadar günler uzamaya başlar.

2- 23 Eylül Ekinoksu - Sonbahar Ekinoksu

Güneş ışınları ekvatora dik bir açıyla düşer. Bu kez güney yarım kürede geceler kısalırken Kuzey Yarım Kürede sonbahar mevsimi başlar.

3- Mevsimlerin Özellikleri

1.A. Yaz Mevsimi: (Haziran, Temmuz, Ağustos)

Sıcaklık farklarının en az olduğu mevsimdir.

Tropikal iklimin yaşandığı bölgelerde yağmur yağışı görülür.

Gündüzler, gecelere göre daha uzundur.

Hafif şiddette meltem rüzgarları eser.

Yaz mevsiminde açan ağaçlar ve bitkiler: Angel Oak Ağacı, Flamboyant Ağacı, Kiraz Çiçeği Ağacı, Cam Güzeli, Lavanta Çiçeği, Hercai Menekşe ve Kadife Çiçeği

Bu mevsimde yetişen sebze ve meyveler: Domates, kabak, karpuz, kavun, semizotu, incir.

1.B. Sonbahar Mevsimi: (Eylül, Ekim, Kasım)

Geçiş mevsimidir.

Kuzey Yarım Kürede hava sıcaklıkları düşer.

Ağaçlar yapraklarını dökmeye başlar.

Geceler uzamaya başlar.

Sonbaharda açan çiçekler: Zambak, orkide, lale

Bu mevsimde yetişen sebze ve meyveler: Mantar, mürdüm eriği, ıspanak, fındık, karnabahar, havuç, barbunya

1.C. Kış Mevsimi (Aralık, Ocak, Şubat)

Kuzey yarım kürede hava sıcaklıkları düşer, günler kısalır.

Güney yarım kürede yaz mevsimi başlar.

Kar, yağmur ve dolu gibi hava olayları görülür.

Bazı bölgelerde lodos ve poyraz gibi sert rüzgarlar eser.

Göçmen kuşlar, kuzeyden güneye doğru göçmeye başlar.

Kış mevsiminde açan çiçekler: Kardelen, Siklamen çiçeği, Açelya ve Kasımpatı

Bu mevsimde yetişen sebze ve meyveler: Elma, portakal, mandalina, pancar, Brüksel lahanası, kereviz ve greyfurt.

1.D. İlkbahar Mevsimi (Mart, Nisan, Mayıs)

Sonbahar gibi İlkbahar da bir geçiş mevsimidir.

Kuzey yarım kürede hava sıcakları yükselir.

21 Mart ekinoksundan sonra günler uzamaya başlar.

İlkbahar mevsiminde açan çiçek ve bitkiler: Nilüfer, şakayık, kamelya, Leman gülü, süsen ve hardal bitkisi.

Bu mevsimde yetişen sebze ve meyveler: Bakla, brokoli, erik, kiraz, pırasa, çilek, kayısı ve kuşkonmaz.

4- Mevsimler ve Hava Olayları:

Mevsimlere ve iklim şartlarına bağlı olarak meydana gelen yağış biçimlerine hava olayları denir. Hava olaylarının arasında sis ve rüzgar gibi meteorolojik olaylar da yer alır.

Karasal iklimin hakim olduğu bölgelerde yağmur en çok sonbahar ve kış mevsiminde yağar. Tropikal ve muson iklimlerin görüldüğü ülkelerde ise Nisan, Mayıs, Eylül ve Ekim aylarında yağış oranı artar. Kırağı, sulu sepken ve çiy gibi çeşitleri vardır.

Kuzey Yarım Kürede kar en fazla, kış mevsiminde yağar. Rüzgarların oluşmasında mevsimler ve basınç alanları etkili olmaktadır. Dünyada sürekli ve yerel rüzgarlar dışında, mevsimlik rüzgarlar da görülür. Bu hava olaylarına devirli ve muson rüzgarları da denir.

Bu yazıda neler okuyacaksınız?

MEVSİMLERİN OLUŞUMU
- DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ
- MEVSİMLERİN OLUŞUMU
  - 21 Aralık Gün Dönümü
  - 21 Mart Ekinoks
  - 21 Haziran Gün Dönümü
  - 23 Eylül Ekinoks
  - Birim Yüzeye (Alan) Düşen Enerji
  - Dünya’nın Dönme Ekseninin Eğik Olmasının Etkileri
  - Dünya’nın Ekseninin Eğikliği Olmasaydı Ne Olurdu ?

F.8.1.1. Mevsimlerin Oluşumu
Önerilen Süre: 8 ders saati
Konu / Kavramlar: Dünya’nın dönme ekseni, dolanma düzlemi, ısı enerjisi, mevsimler
F.8.1.1.1. Mevsimlerin oluşumuna yönelik tahminlerde bulunur.
a. Dünya’nın dönme ekseni olduğuna değinilir.
b. Dünya’nın dönme ekseni ile Güneş etrafındaki dolanma düzlemi arasındaki ilişkiye değinilir.
c. Işığın birim yüzeye düşen enerji miktarının mevsimler üzerindeki etkisine değinilir.

MEVSİMLERİN OLUŞUMU

DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ

Dünya’nın kendi ekseni etrafında batıdan doğuya (saat yönü tersi) dönmesi sonucu gece-gündüz meydana gelir.
Gece gündüz arasındaki sıcaklık farkının meydana gelmesi Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinden kaynaklanır.
Dünya kendi ekseni etrafında dönme hareketi yaparken, güneş etrafında dolanma hareketi yapar.
Dünya’nın geoitşeklindedir. Kürenin kutuplardan basık, ekvatordan şişkin biçimidir.
Dünya’nın Güneş etrafında dolandığı yörüngesi elips şeklindedir.
Kuzey ve güney yarım kürede dünyanın güneş ışığını dik alabileceği en uzak noktalara dönence denir. Kuzey yarım kürede yengeç, güney yarım kürede oğlak dönencesi bulunur.

MEVSİMLERİN OLUŞUMU

Mevsimlerin Oluşmasında iki olay etkilidir.
1. Dünya’nın Güneş etrafında dolanması (Dünya’nın yıllık hareketi)
2. Dünya’nın dönme ekseninin eğik olması

Not: Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığının değişmesi mevsimlerin oluşumu üzerinde etkili değildir.

Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu tarih 3 Ocaktır, fakat kuzey yarım kürede kış mevsimi yaşanır.
Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu tarih 4 Temmuzdur, fakat kuzey yarım kürede yaz mevsimi yaşanır.
Dünya’nın Güneş’e en yakın ve en uzak olduğu iki konum arasında yaklaşık 5 milyon km fark vardır.

Dünya’nın Eksen Eğikliği

Dünya’nın Güneş etrafındaki dönme ekseni ile yörünge düzlemi arasında 23° 27′ (Yaklaşık 23.5°) lik açı vardır.
Dünya, Güneş etrafında dönerken bu eğiklikten dolayı, kuzey ve güney yarım küre farklı zamanlarda farklı ışık alır.
Fazla ışık alan yarım küre yaz, az ışık alan yarım küre kış mevsimini yaşar.
Dünya kuzey ve güney yarım kürelerden oluşur. Ülkemiz Kuzey Yarım Küre’dedir.
Kuzey yarım küre kış mevsimini yaşarken, aynı anda güney yarım küre yaz mevsimini yaşanmasının sebebi eksen eğikliğidir.

Mevsimlerin Oluşumu

21 Aralık Gün Dönümü

Kuzey yarım kürede kış, güney yarım kürede yaz başlangıcıdır.
Kuzey yarım kürede en uzun gece, güney yarım kürede en uzun gündüz yaşanır.
Güneş ışınları oğlak dönencesine dik olarak gelir.

21 Mart Ekinoks

Kuzey yarım kürede ilkbahar, güney yarım kürede sonbahar başlangıcıdır.
Gece ve gündüz eşittir. (12 saat)
Güneş ışınları ekvatora dik düşer.
Eksen eğikliği etkisi ortadan kalkar.

21 Haziran Gün Dönümü

Kuzey yarım kürede yaz, güney yarım kürede kış başlangıcıdır.
Kuzey yarım kürede en uzun gündüz, güney yarım kürede en uzun gece yaşanır.
Güneş ışınları yengeç dönencesine dik olarak gelir.

23 Eylül Ekinoks

Kuzey yarım kürede sonbahar, güney yarım kürede ilkbahar başlangıcıdır.
Gece ve gündüz eşittir. (12 saat)
Güneş ışınları ekvatora dik düşer.
Eksen eğikliği etkisi ortadan kalkar.

Not: Dünya yüzeye düşen ışık miktarının (enerjinin) fazla olması yaz mevsiminin yaşanırken, ışık miktarının azalması sonucu kış mevsimi yaşanır.

Birim Yüzeye (Alan) Düşen Enerji

Birim yüzey arttıkça birim yüzeye düşen enerji miktarı (enerji yoğunluğu) azalır.
Kış mevsiminde birim yüzeye düşen enerji azalır, yaz mevsiminde artar.
Alan ile düşen enerji miktarı birbiri ile ters orantılıdır.
Ekvatorda güneş ışınları dik düştüğü için birim yüzeye düşen enerji fazladır.
Kutuplarda güneş ışınları eğik düştüğü için birim yüzeye düşen enerji azdır.
Kış mevsiminde birim yüzeye düşen enerji yaz mevsimine göre azdır. Güneş ışınları eğik açı ile gelir.
Kış mevsiminde birim yüzeye düşen toplam enerji yaz mevsimine göre azdır. Gündüz süresi az ve güneş ışınları eğik açıyla gelmektedir.

Not: Kuzey yarım kürede kış mevsimi yaşandığında birim alana düşen enerji azdır, güneş ışınlarının ısıttığı alanlar geniştir, ancak güneş ile aydınlanan toplam alan azalır. Kuzey kutbu ışık alamaz.

Dünya’nın Dönme Ekseninin Eğik Olmasının Etkileri

Mevsimler meydana gelir.
Aynı zamanda Dünya’nın kuzey ve güney yarım küresinde farklı mevsimler yaşanır.
Yıl boyunca sıcaklık değişimleri olur.
Gece ve gündüz süreleri yıl boyunca değişir.
Güneş ışınlarının Dünya üzerine geliş açıları değişir.

Dünya’nın Ekseninin Eğikliği Olmasaydı Ne Olurdu ?

Yıllık sıcaklık farkı oluşmazdı
Mevsimler meydana gelmezdi.
Gece ve gündüz eşitliği yaşanırdı. (12 saat gece 12 saat gündüz)
Güneş ışınları sadece ekvatora dik olarak gelirdi.

Fen ve teknoloji dışında, sinema, fantastik edebiyat ve tarih sevdalısı, sıkı bir Yüzüklerin Efendisi hayranı.

Başa dön tuşu

Mevsimler nasıl oluşur 8 sınıf Özet?

Dünya, Güneş etrafındaki turunu 365 gün 6 saatte tamamlar. Bir yılda tamamlanan bu yörüngesel hareket sonucu 4 mevsim (kış, ilkbahar, yaz, sonbahar) oluşur. Dünyanın geoid şeklinde olması dönme eksenin eğik olmasına neden olur. Bu da mevsimlerin meydana gelmesinde etkilidir.

Mevsimlerin Oluşumu Nedir?

Mevsimler Dünya'nın kendi dönüşünün, Güneş'in etrafında döndüğü yörünge ile aynı hizada dönmemesinden kaynaklanırlar. Böylece yeryüzünden göğe bakıldığında Güneş dünyanın her yerinde farklı bir yükseklikte gökyüzünden geçer.

Mevsimlerin oluşumunda etkili olan faktörler nelerdir?

Mevsimlerin oluşumu Dünya ile Güneşin yörüngesel hareketinden kaynaklanmaktadır. Dünya Güneş etrafında döndüğünde kendi yörüngesi ile aynı hizaya gelememektedir. Bu dönme sırasında meydana gelen yörüngesel hareketler mevsimlerin oluşmasına neden olmaktadır.

Yaz ve kış mevsimi nasıl oluşur?

Mevsimler, Dünya'nın Güneş'in etrafında dönmesi ile meydana gelir. Bu dönüş esansında hava ısınır ve soğur. Değişime uğrayan Dünya, Güneş etrafında turlarken bir açı oluşturur. Söz konusu açı mevsimleri ortaya çıkarır.

Mevsimlerin Oluşumu Nedir?