Ertesi gün hapı bir kere kullanılırsa ne olur

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı acil kontrasepsiyon yöntemi olarak kullanılan ilaçlardır. Ertesi gün hapları oldukça yaygın kullanılmaktadır. Acil kontrasepsiyon gebelikten biran önce korunma durumudur. Yani korunmasız bir ilişki olduysa hemen ardından kullanılabilir. Mevcut korunma yönteminin iyi olmadığı, aksadığı veya başarısız olduğu durumlarda gebelikten acil korunma amaçlı kullanılabilir.

Ertesi gün hapında çok yüksek doz hormon vardır. Dolayısı ile yan etkisi diğer doğum kontrol yöntemlerine göre daha fazladır. Bu yüzden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları ertesi gün hapını normal bir doğum kontrol yöntemi olarak önermez.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı korunmasız cinsel ilişkiden sonra 5 güne kadar alınabilir. Ama ilişki üzerinden süre geçtikçe ertesi gün hapının koruyuculuğu azalır. İlişkiye ne kadar yakın zamanda alınırsa gebelikten koruma olasılığı o kadar artar.

Ertesi Gün Hapı Koruyuculuğu

Ertesi gün haplarının gebelikten koruma oranları çok yüksek değildir. Ertesi gün hapının gebelikten koruyuculuğu %60-80 civarındadır. Normalde doğum kontrol hapları ve rahim içi araçların koruma oranları %98-99’u bulmaktadır. Prezervatif koruma oranı %90'nın üzerindedir. Bunlarla kıyaslandığında ertesi gün hapının koruyuculuğu oldukça düşüktür. Klinik pratikte ertesi gün hapı almasına rağmen gebe kalan birçok kadın ile karşılaşılmaktadır.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılmalı?

Gebelikten korunmak amaçlı mutlaka diğer güvenli ve sağlıklı doğum kontrol yöntemleri (prezervatif, doğum kontrol hapı, rahim içi araç gibi) tercih edilmelidir. Bu yöntemler gebelikten korunmada hem başarılı hem de daha güvenlidir.

Ertesi gün hapları sadece çok mecburda kalındığı zaman kullanılmalıdır. Hiçbir doğum kontrol yöntemi kullanmayıp, önemsemeyip, ilişkiden sonra sadece ertesi gün hapı içeyim demek gebelikten korunulacak bir yöntem değildir.

Ertesi Gün Hapı Yan Etkileri

Çok yoğun hormon içerdiği için ertesi gün hapı yan etkileri de oldukça yüksektir. Yani ilacı kullandıktan sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, halsizlik, baş ağrısı gibi etkiler görülebilir.

Tüm bu bulgular özellikle bulantı, kusma, halsizlik gebelikte de olabileceği için ertesi gün hapı alınsa bile koruma oranı çok yüksek olmadığından gebe kalınabilir. Özellikle bir adet gecikmesi varsa mutlaka gebelik testi yapılmalıdır.

Yapılan çalışmalarda gebelik oluştuktan sonra ertesi gün hapı alındığında, hamileliğin dış gebelik olma olasılığının daha yüksek olduğu gösterilmiştir.

Ertesi gün hapları adet düzeni ve zamanını da etkileyebilir.

Ertesi Gün Hapı Adet Gecikmesi Yapar Mı?

Ertesi gün hapları adet düzenini bozabilir. Adet gecikmesi yaratabilir. Adetin erken gelmesine sebep olabilir. Yoğun adet kanamaları veya ara kanamalara yol açabilir.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Etki Eder?

Ertesi gün hapı içerisindeki hormonal ilaçlardan dolayı gebeliğin başlamasını her aşamada bozar. Spermin rahim içine ulaşmasını engelleyebilir. Spermle yumurtanın döllenmesini bozabilir. Döllendikten sonra rahme ulaşmasını durdurabilir. Rahme ulaşan embriyonun rahme tutunmasını engelleyebilir. Fakat tüm bunlara rağmen yinede gebelik oluşabilir.

Ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korur mu?

Ertesi gün hapı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korumaz. Dolayısı ile ertesi gün hapını mutlaka alırım diye düşünmektense, öncesinde doğru bir gebelikten korunma yöntemi seçmek daha önemlidir.  

Ertesi Gün Hapı Etkileri

Ertesi gün hapı ya da bir diğer adıyla acil kontrasepsiyon hapı, acil doğum kontrol yöntemidir ve plansız gebeliği engellemekte büyük başarıya sahiptir. Ertesi gün hapı, korunmasız bir şekilde cinsel ilişkiye giren veya doğum kontrol yöntemi başarısız olan kadınlarda hamileliği önlemek için acil kontrasepsiyon olarak kullanılır.

Ertesi gün hapı, birincil doğum kontrol yöntemi olarak değil, yalnızca acil doğum kontrolüne yöneliktir. Çünkü içerdiği hormonlar nedeniyle kanamalar ve adet düzensizlikleri meydana getirebilir. Oral yolla alınır ve düzenli kullanım gerekmez. Bir adet döngüsü içinde birden fazla sefer kullanılamaz.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılır?

Ertesi gün hapının etkililiği için korunmasız cinsel ilişkinin üzerinden en fazla 72 saat geçmiş olması gerekmektedir. Hapın etki mekanizması alındığı zamana bağlı olarak değişiklik gösterir ve korunmasız cinsel ilişkinin ardından ne kadar kısa sürede alınırsa etkisi daha fazla olur. 72 saat geçtikten ve gebelik oluştuktan sonra etkili değildir. Yani ovulasyonu engelleyebilir fakat oluşan embriyoyu yerinden edemez.

Yalnızca progesteron içeren ertesi gün haplarının yanı sıra progesteron (yumurtlama hormonu) ve östrojen (kadınlık hormonu) hormonlarını bir arada içeren haplar da mevcuttur. Bunlar 21 gün boyunca hapı içen kadında yumurtlamayı durdururlar. İki hormonu içeren haplar rahim ağzı salgısını koyulaştırarak spermin rahim içine girmesini azaltırlar ve aynı zamanda rahim içini gebeliğe uygunsuz hale getirirler. İlaç bırakıldığı ilk ay ise her şey eski haline döner ve hamilelik şansı tekrar başlar. Sadece progesteron içeren ertesi gün hapları ise, yumurtlamayı ve gebelik oluşumunu engeller.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Koruma Sağlar?

Ertesi gün hapının 4 çeşidi mevcuttur. Bunların içerikleri ve koruma şekilleri şöyledir:

Sadece Progesteron Hormonu İçerenler: 2 tablet birlikte alınır. Yumurtlamayı durdurarak gebeliği önler.

Östrojen ve Progesteron Hormonu İçerenler: 2 tablet hemen alınır, 2 tablet ise 12 saat sonra alınır. Hem yumurtlamayı durdurur hem de rahim içini ceninin yerleşmesine uygun olmayan bir hale getirerek etki eder.

Progesteron Reseptör Modülatörü Ulipristal Asetat: En etkili olan ilaç, ilişki sonrasında 5 güne kadar alınabilir. Ancak ülkemizde bulunmaz.

Ertesi Gün Hapı Hangi Durumlarda Kullanılır?

Ertesi gün hapı; korunmasız cinsel ilişki, doğum kontrol yöntemlerinin kullanılmaması, rıza dışı cinsel ilişki ya da doğum kontrol yönteminin başarısız olduğu durumlarda kullanılabilir. Ertesi gün hapları, implante edilmiş gebeliği (rahme yerleşmiş embriyoyu) sonlandırmaz.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı adı nedeniyle yanlış anlaşılmalara sebebiyet verebilir. Oysa ertesi gün hapı ilişkinin ardındaki 12 saat içerisinde alındığında koruyuculuğu yaklaşık yüzde 90 olabilir. İkinci günde alındığında etkisi yaklaşık olarak yüzde 75 seviyelerinde, üçüncü günde alınırsa da yüzde 58 oranına düşebilir.

3 günden sonraki kullanımlarda ise etkili olmayacağı kanısına varılır. Ertesi gün hapının kullanılma mekanizması da, istenmeyen bir ilişki olması ya da bir doğum kontrol yöntemi sırasında oluşan bir aksilik nedeniyle ek yöntem olarak kullanılmasıdır.

Ertesi gün hapının yanlış ya da aşırı kullanımında birtakım sağlık sorunları gündeme gelebilir.  O yüzden dikkatli ve kontrollü olarak kullanmakta fayda vardır.

İlaç markasına göre kullanım dozu değişmesinden ötürü ertesi gün hapını kullanmadan evvel prospektüsünün okunması gereklidir. Belirtilen dozlardan fazla almak, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilirken, dozun az olması ile hapın etkisini azaltabilir. Ertesi gün hapını sürekli ve düzenli kullanmak akılcı bir yaklaşım değildir. Ayrıca ertesi günü hapı, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz.

Ertesi Gün Hapı Riskleri Nelerdir?

Acil kontrasepsiyon, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için etkili bir seçenektir fakat diğer kontrasepsiyon yöntemleri kadar etkili değildir ve rutin kullanım için önerilmez. Ertesi gün hapının doğru kullanımda bile başarısız olduğu zamanlar vardır.

Bu durumlarda ertesi gün hapı kullanmayın:

• Ertesi gün hapının herhangi bir bileşenine karşı alerjiniz varsa
• Ertesi gün hapının etkinliğini azaltabilecek bazı ilaçlar alıyorsanız
• Fazla kiloluysanız

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

Ertesi gün hapının yüksek dozlarda ve belirtilen durumlar dışında kullanmak bazı sağlık sorunlarının meydana gelmesine ortam hazırlayabilir. Yüksek oranda progesteron hormonu içeren ilacı doz aşımıyla kullananlarda yan etkiler meydana gelebilir.

Ertesi gün haplarının en yaygın olarak görülen yan etkisi adet düzensizliğidir. Ancak adet düzensizliğinin yanında mide bulantısı ve kusma da görülebilir. İlacın alınmasının üzerinden kısa bir süre geçtikten sonra istifra edenlerin, ilaç etkisinin azalması sebebiyle dozu yeniden almaları gereklidir. Ertesi gün hapının yan etkileri şunlar olabilir:

• Mide bulantısı ya da kusma
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Baş ağrısı
• Göğüslerde hassasiyet
• Dönemler arasında kanama, adet düzensizliği
• Alt karın ağrısı ya da krampları

Ayda 1 olmak üzere dozu aşmamak veya nadiren ertesi gün hapı kullanmak, hapın yan etkilerini azaltır ve hormon dengesinin bozulmasına engel olur.

Ertesi Gün Hapı Kullanımından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Ertesi gün hapını kullanmak için:

• Ertesi gün hapının talimatlarını izleyin.
• Ertesi gün hapı alındıktan sonraki 2 saat içerisinde kusma durumu gerçekleşirse, bir sağlık uzmanına başka bir doz alımının gerekli olup olmadığını danışın.
• Başka bir doğum kontrol yöntemi başlatana kadar cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Ertesi gün hapı hamileliğe karşı kalıcı bir koruma sağlamaz. Ertesi gün hapının kullanımından sonraki günler ve haftalarda korunmasız cinsel ilişkiye girilmesi durumunda hamile kalma riski her zaman vardır.
• Ertesi gün hapını kullanmak adet dönemini bir hafta kadar geciktirebilir. Ertesi gün hapını aldıktan sonraki 3 ila 4 hafta içerisinde adet dönemi gerçekleşmezse, hamilelik testi yapın.

Normalde ertesi gün hapını kullandıktan sonra bir sağlık uzmanına başvurmak gerekmezken, bir haftadan uzun süren kanama, lekelenme varlığında ya da 3 ila 5 haftalık bir süre zarfının ardından şiddetli alt karın ağrınız mevcutsa, bir doktorla iletişime geçmekte fayda vardır. Çünkü bunlar, bir düşük belirtisi ya da döllenmiş yumurtanın uterus (rahim) dışına, genellikle bir fallop tüpüne (dış gebelik) yerleştiğini gösterebilir.

Ertesi Gün Hapı Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. Ertesi Gün Hapı Bir Doğum Kontrol Yöntemi midir?

Ertesi gün hapı acil bir doğum kontrol yöntemidir; rutin olarak kullanılması uygun olmayıp, korunmasız cinsel ilişki sonucu olası gebeliğin engellenmesini sağlar. Ertesi günü hapının mevcut gebeliği sonlandırma açısından bir etkisi bulunmaz. Düşüğe sebep olmaz.

2. Ertesi Günü Hapını Kullandıktan Sonra Tekrar Korunmasız İlişkiye Girilebilir mi?

Ertesi günü hapı kullanımından sonra korunmasız ilişkiye girmek, gebeliğe neden olabilir. Ertesi gün hapı ilişki sonrasında kullanılmalıdır.

3. Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Fazla Kullanılırsa O Kadar Etkili Olur mu?

Ertesi günü hapı prospektüsünde yazan kullanıma uygun olarak alınmalıdır. Fazla kullanımı olası gebeliği engelleme açısından etkinliğini arttırmayacağı gibi sağlık açısından da sorunlara neden olabilir.

4. Ertesi Günü Hapı Adet Düzensizliğine Neden Olur mu?

Ertesi günü hapı kullanımından sonra beklenen adet gününde değişiklikler olabilmekle beraber bu ilaçların adet düzenleyici veya adet geciktirici olarak kullanılması uygun değildir.

5. Korunmasız Her İlişki Sonrasında Ertesi Günü Hapı Kullanılır mı?

Ertesi gün haplarının kullanılabileceği sıklık farklı haplara göre değişebilir. Öte yandan, ertesi gün haplarının rutin bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmaması, sadece acil durumlarda kullanılması tavsiye edilir. Ertesi gün haplarını kullanabileceğiniz sıklık ve size en uygun doğum kontrol yöntemini belirlemek için hekiminize danışabilirsiniz.

6. Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?

Günümüzde birbirinden farklı gebelikten korunma yöntemleri bulunur. Korunma yöntemleri sayesinde istenmeyen gebeliklerin oluşması engellenebilir. Spiral, doğum kontrol iğnesi, implantlar, doğum kontrol bandı, diyafram, spermisitler ile en sık kullanılanlar arasında sayılan doğum kontrol hapı ya da prezervatif gibi korunma yöntemlerinden birini seçerek istenmeyen gebeliğe karşı önlem alabilirsiniz.

*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.

Ertesi gün hapı 1 ayda 2 kez kullanılırsa ne olur?

Ertesi gün hapı arka arkaya kullanılırsa ne olur?

Ertesi gün hapı en fazla kaç kere kullanılabilir?

Ertesi gün hapı kullandıktan sonra tekrar kullanılır mı?