Veraset ilamı olarak da bilinen mirasçılık belgesi; miras bırakanın ölümü sonrasında çıkartılan ve kimlerin hangi oranda mirasçı olduğunu gösteren bir belgedir. Mirasçılık belgesinin çıkartılması, Sulh Hukuk Hâkiminden talep edilebileceği gibi Noterden de istenebilir. Fakat nüfus kayıtlarına muğlaklık olması yahut soy bağının tespitinde netlik olmaması gibi durumlarda noter üzerinden veraset ilamı alınması mümkün değildir. Talep edilen bu belge resmi bir belge olmakla birlikte içeriğinde yer alan bilgilerin doğru olmadığından bahisle iptali talep edilebilir. İptal davasında görevli mahkeme, asliye hukuk mahkemesidir. Son olarak belirtilmelidir ki; veraset ilamının talep edilmesi herhangi bir süre şartına bağlanmamıştır. Yani ölümün gerçekleşmesinin ve bu durumun nüfus kayıtlarına geçirilmesinin ardından her zaman veraset ilamı talep edilebilecektir. Show
Yazı
İçeriği Mirasçılık belgesinin talep edilmesi herhangi bir süre şartına bağlanmamışsa da, bir taşınmazın miras olarak kalması durumunda üç ay içerisinde veraset ilamı çıkartılmalıdır. Zira bu süre içerisinde veraset ve intikal vergisi için emlak beyanında bulunmalıdır. Aksi durumda vergiye ilişkin yaptırımlarla karşılaşılabilir. 1. Mirasçılık Belgesi Nedir?Miras bırakanın ölümü anında sahip olduğu bütün mal varlıkları “tereke”yi ifade etmektedir. Tereke ise genel olarak, miras bırakanın hâlihazırda sahip olduğu mallar, alacaklar, haklar ve borçlardan oluşmaktadır. Mirasçılar, tereke üzerinde tasarrufta bulunmak yahut işlem yapmak istediklerinde bankalar, devlet kurumları ve özel şirketler, kendilerinden mirasçılıklarını ispatına yarayan belge istemektedir. Mirasçıların mirasçılığını ispatlayan bu belge “mirasçılık belgesi” diğer adıyla “veraset ilamı” dır. Veraset ilanına ilişkin hükümler Türk Medeni Kanunu madde 598’ de düzenlenmiştir. IV. Mirasçılık belgesi (2) Madde 598- Mirasçılık belgesi, TMK madde 7 anlamında resmî bir belgedir. Mirasçılık sıfatının varlığına karine oluşturur. Yani mirasçıların, gerçekten mirasçı olduklarına ilişkin bir ön kabul mahiyetindedir. Ancak belirtilmelidir ki mirasçılık belgesinde yer alan hususların aksi her zaman ispat edilebilir ve aksi ispat edilinceye kadar geçerlidir. Mirasçı atamaya veya vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufa mirasçılar veya başka vasiyet alacaklıları tarafından kendilerine bildirilmesinden başlayarak bir ay içinde itiraz edilmedikçe, lehine tasarrufta bulunulan kimseye, sulh mahkemesince atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belge verilir. Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir. Ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava hakkı saklıdır. Konu ile ilgili olarak ayrıca “Vasiyetnamenin İptali” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 2. Mirasçılık Belgesi Nereden Alınır?Mirasçılık belgesi, miras bırakanın ölümünün ardından talep edilebilecek bir belge olup, mirasçılardan birinin yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi veya Türkiye’deki bütün noterlerden alınabilir. Ancak, nüfus kayıtlarındaki muğlaklık, yasal mirasçılığın ve/veya soy bağının tespit edilememesi vb. durumlar mevcutsa, mirasçılık belgesi, Sulh hukuk mahkemesinden talep edilecektir. Bu belge sayesinde artık payları tespit edilmiş mirasçılar, tereke üzerinde tasarrufta bulunabilecektir. 3. Mirasçılık Belgesini Kimler Talep Edebilir?Diğer kanunlardaki düzenlemeler saklı kalmak üzere, aşağıda belirtilen kimseler mirasçılık belgesini mahkemeden yahut noterden talep edebilir.
4. Mirasçılık Belgesi Talep Etmenin Şartları Nelerdir?Belgeyi talep etmek için aşağıdaki şartların oluşması gerekmektedir.
5. Mirasçılık Belgesi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Mirasçılık Belgesinin Noterden Talep Edilmesi 6. Mirasçılık Belgesi Talebi, Süreye Tabi midir?Belgenin talebi, zamanaşımı veya hak düşürücü herhangi bir süreye bağlı değildir. Yani ölümün gerçekleşmesi ve bu durumun Nüfus Müdürlüğünce kayıt altına alınmasının ardından her zaman veraset ilamı talep edilebilecektir. Yine gaiplik kararının verilmesinin ardından süre sınırı olmaksızın veraset ilamı çıkartılabilecektir. 7. Mirasçılık Belgesi İptal Edilebilir mi?Veraset ilamına ilişkin hükümleri düzenleyen TMK m. 598’in ikinci fıkrasında “Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir.” denilmiştir. Mirasçılık belgesi aksi her zaman ispat edilebilen bir belgedir. Bu nedenle belgenin gerçek mirasçılık durumunu yansıtmadığından bahisle, diğer mirasçılar davalı gösterilerek, iptali ve yeni veraset ilamı düzenlenmesi talep edilebilir. 8. Mirasçılık Belgesinin İptali DavasıVeraset ilamının kesinleşmesinden sonra, miras paylarına ilişkin hata yapıldığının yahut mirasçılardan birinin miras payına dâhil edilmediğinin fark edilmesi durumunda veraset ilamının iptali talep dava açılabilir. Yine veraset ilamının iptali için açılacak dava, zamanaşımı veya hak düşürücü herhangi bir süreye bağlı değildir. Açılacak bu davada, çekişmeli yargı kuralları uygulanacağı için mirasçılık sıfatı her türlü delille ispat edilebilir ve yargılama sonunda verilen karar kesin hüküm teşkil eder. Uygulamada rastlanılan bir başka durum ise ketmi verese yani mirasçılığın gizlenmesidir.Ketmi Verese; mirasçılık belgesinin alınması sırasında mirasçı sıfatına sahip bir kimsenin bu sıfatının, üçüncü kişiler veya diğer mirasçılar tarafından gizlenerek, mirasın intikalinin ve paylaşılmasının hukuka aykırı şekilde gerçekleştirilmesini ifade etmektedir. Ketmi verese davası, mirasçılık hakkı gasp edilen mirasçının, miras payını almak için ikame ettiği davaya verilen addır. Ketmi verese sebebiyle mirasçılık hakkı gasp edilen mirasçılar açacakları ketmi verese davalarıyla haklarını elde edebilmektedirler. Konuya ilişkin detaylı bilgi için “Mirasçılığın Gizlenmesi – Ketmi Verese” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 9. Mirasçılık Belgesinin İptali Davasında Yetkili ve Görevli MahkemeVeraset ilamının iptali davasında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise, HMK madde 11/3 gereği, mirasçılardan her birinin oturduğu yer mahkemesidir. Miras Yoksa veraset ilamında çıkar mı?Ölen Kişinin Malı Yoksa Veraset İlamı Çıkarmalı Mıyım? Ölen kişinin intikali gereken bir malı söz konusu değilse mirasçılık belgesi çıkarmanıza gerek yoktur. Miras bırakanın mal varlığı olmadığı halde borçları varsa vefat tarihinden itibaren 3 ay içerisinde reddi miras yoluna başvurmanız gerekir.
Veraset ilamı için tüm mirasçılar gerekli mi?Bu belgenin düzenlenmesi için tek bir mirasçının başvurusu yeterlidir. Veraset ilamı için sulh hukuk mahkemelerine başvurulduğunda genelde mahkeme duruşmasız olarak mirasçılık belgesini düzenlemektedir. Mirasçılık belgesinin talebi, çekişmesiz işlerdendir.
E devletten alınan veraset ilamı geçerli mi?Miras üzerinde herhangi bir çekişme bulunmaması halinde veraset ilamı e-devlet üzerinden miras hakkı sorgulama yapılarak alınabilmektedir.
Veraset ilamı alınması mirası kabul anlamına gelir mi?Yasal mirasçılar mirastan feragat etmiş olsalar dahi resmi işlemlerde kullanılmak üzere veraset ilamı talebinde bulunabilirler. Bundan başka mirası reddetme düşüncesi olanlar da veraset ilamı için başvuruda bulunabilirler veraset ilamı almak için başvuruda bulunmak mirasın zımnen kabul edildiği anlamına gelmez.
|