Çalışan Temsilcisinin ISO 45001 İSG Yönetim Sistemindeki Yeri başlıklı bu yazımızda işyerlerinde bulunması gereken çalışan temsilcisinin ISO 45001 İSG Yönetim sistemi açısından önemi, çalışan temsilcisinin kimler olabileceği, işyerlerinde kaç adet çalışan temsilcisi olması gerektiği ve çalışan temsilcisi görevleri hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 20 nci maddesi ve 29.08.2013 tarihli 28750 sayılı Resmi Gazatede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği ile İlgili Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri ve Seçilme Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ kapsamında işyerlerinde çalışan temsilcisi bulunmaktadır.
Çalışan Temsilcisi Nedir? İş sağlığı ve güvenliği konularındaki çalışmalara katılan, çalışmaları takip eden, ilgili konularla ilgili gerekli tedbirler alınmasını isteyen ve benzeri konularda çalışanları temsil etme yetkisine sahip bir işyeri çalışanıdır.
Çalışan Temsilcisinde Aranan Kriterler
- İşyerinin tam süreli daimi çalışanı olması gerekmekte
- En az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması gerekmekte
- En az ortaokul düzeyinde öğrenim görmüş olması gerekmekte
Yetkili sendika temsilcisinin çalışan temsilcisi olarak görev yapması halinde bu nitelikler sorgulanmaz.
İşyerlerinde Çalışan Temsilcisi Kaç Adet Olmalıdır?
- 2-50 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 1
- 51-100 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 2
- 101-500 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 3
- 501-1000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 4
- 1001-2000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 5
- 2001 ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde 6 çalışan, çalışan temsilcisi olarak seçilir.
Çalışan Temsilcisi Görevleri Nelerdir?
- Tüm personelle ilişki halinde bulunarak iş sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili uygunsuzluklardan haberdar olmak,
- İş ortamında olabilecek riskleri en aza indirmek için çalışmalarda bulunmak,
- Tehlikeleri azaltmak veya tehlikenin kaynağında yok edilmesi için İSG ekibine öneriler sunmak,
- Personele periyodik veya gerekli gördüğü zamanlarda iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi için İSG ekibi ile iletişimde olmak,
- Yetkili makamlarca işyerinde yapılan denetimler sırasında görüşlerini bildirmek,
- İşletmenin kurumsal politikalarının tüm personel tarafından anlaşılması için çalışmalar yapmak,
- İş sağlığı ve güvenliğini etkileyebilecek sorunlarda gereken önlemin alınması için, İş Sağlığı ve Güvenliği Ekibine haber vermek ve gereken önlemlerin alınmasını sağlamak, alınan önlemlerin takipçisi olmak,
- İş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılacak İSG toplantılarına katılmak,
- Yönetim Sistemleri ile ilgili prosedür, talimat, yasal ve diğer şartlara uymak.
Çalışan Temsilcisinin ISO 45001 İSG Yönetim Sistemindeki Yeri
Çalışan Temsilcisinin ISO 45001 İSG Yönetim Sistemindeki Yeri kritik isg görevlileri arasında yer almakta ve diğer personellere göre daha farklı görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bunlar şu şekildedir;
- Çalışan Temsilcisi yönetim sistemi iç tetkiklerinde yer almalıdır
- Çalışan Temsilcisi yönetim sistemi ygg toplantılarına katılmalıdır
- Çalışan Temsilcisi isg düzeltici faaliyetlerinden, olay ve uygunsuzluklardan haberdar olmalı ve aksiyonları takip etmelidir
- Sürekli iyileştirme prensibine dayalı olarak yapılan faaliyetlerde iyileştirme sonuçlarından haberdar olmalı ve takip etmelidir
Ayrıca ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi politikası çalışan temsilcilerinin danışma ve katılımı için bir taahhüt içermelidir.
Tüm bu konuların ayrıntıları, ISO 45001:2018 İSG Yönetim Sistemi Danışmanlık Hizmeti ve sunduğumuz diğer hizmetlerin detayları için hemen Uzman kadromuzla iletişime geçin.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre “Çalışan temsilcisi”: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı” ifade eder. Bu kanunun 20. Maddesinde ise işyerindeki çalışan sayılarına göre bulunması gereken Çalışan Temsilcisi sayıları verilmiştir. Ayrıca bu maddede Çalışan Temsilcilerinin hakları da belirtilmiştir.
| İşyerindeki Çalışan Sayısı | Çalışan Temsilcisi Sayısı |
| 2-50 | 1 |
| 51-100 | 2 |
| 101-500 | 3 |
| 501-1000 | 4 |
| 1001-2000 | 5 |
| >2000 | 6 |
Mevzuat açısından bakıldığında Çalışan Temsilcisi işyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği açısından tüm çalışanlar adına sorumlu kişi olarak karşımıza çıkar. Bunun sebebi de; 1 – İşyerinde acil durdurmayı gerektirecek haller, çalışmaktan kaçınma hakkındaki sonuç, çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması için gerekli imkanların sağlanmasında, Çalışan Temsilcisine bilgi verilir ve gerekli imkanlar sağlanır. Çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği konularında Çalışan Temsilcisi ile koordineli çalışmakla yükümlüdür.
Çalışan Temsilcisinin Seçimi
Öncelikle işyerinde yetkili sendika temsilcisi bulunması durumunda, Sendika Temsilcisi kendiliğinden Çalışan Temsilcisi olarak seçilmiş sayılır.
Bundan sonra aşağıdaki özelliklere sahip işyeri çalışanları arasından başvuru alınması amacıyla seçimden yedi gün önce ilana çıkılır. Aday sayısı bulunması gereken Çalışan Temsilcisi sayısının üç katından fazla olamaz. Bu sayının üç katından fazla olması durumunda “öğrenim durumu, işyerindeki deneyim süresi ve yaş ölçütleri esas alınarak yedi günden sonra en fazla üç gün içinde işveren tarafından ilân edilir.
Çalışan Temsilcisinde bulunması gereken özellikler;
- a) İşyerinin tam süreli daimi çalışanı olması,
- b) En az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması,
- c) En az ortaokul düzeyinde öğrenim görmüş olması.
Bu niteliklere sahip adayların başvurmaması durumunda en yakın nitelikte elemanların seçimi yapılır.
Seçim işyerindeki çalışan sayısının yarısından bir fazlasının katılımı ile yapılır. En fazla oy alan aday/adaylar seçilmiş sayılır. Çalışan Temsilcisinin görevden ayrılması durumunda en yüksek oy alan ikinci aday atanır.
İşyerinde yetkili sendika bulunması halinde, sendika temsilcisi sayısı Çalışan Temsilcisi sayısından azsa işveren tarafından, çoksa sendikanın teklifi ile atanır.
İşyerinde yetkili sendika bulunmaması veya çalışanlar arasından aday olmaması durumunda uygun niteliklere sahip olanlardan, bulunmaması durumunda yeterli sayıda Çalışan Temsilcisi işveren tarafından atanır. Ancak aday olmaması durumu, seçim ilanından en erken yedi gün sonra tutanak altına alınarak ispat şartı yerine getirilmelidir.
Birden fazla Çalışan Temsilcisi bulunması halinde Baş Temsilci Çalışan Temsilcileri arasından seçilir.
Yetkili Sendika’nın yetkisini kaybetmesi halinde 30 gün içerisinde yeni sendika ile ilgili işlemler yerine getirilir.
Çalışan Temsilcisi seçiminin geçerlik süresi 5 yıldır.
İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.