Soru:
Shayne Yaz 6. SINIF VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER D. Solunum Sistemi fenburada.com 1 2 3 A. Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanlara
Shayne Yaz 6. SINIF VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER D. Solunum Sistemi fenburada.com 1 2 3 A. Aşağıda verilen bilgilerden doğru
olanlara "D" yanlis olanlara "Y" harfi koyunuz. Burun içindeki killar ve mukus salgis, solunan havayı sorer ve nemlendiri Saglikli bir solunum icin agizdan soluk alınmalı ve burundan verilmelidir Soluk alisverisi hayatimiz boyunca gerceklestirilir Vocutta oksijen karbondioksit degisimi burunda gerçekleşir. Sesin olusumu, girtlakta bulunan ses telleri sayesindedir. Solunan havanin vücuda giris yapti organ akcigerlerdir. 5 6 . 7. B Solunum yoluyla vücuda alınan oksijen ile besinler parçalanır ve
enerji üretilir. Vücudumuzda bulunan süngerimsi yapıdaki iki akciğerin büyüklükleri birbirine esittir Soluk borusunun yapısında bulunan kikirdak halkalar, soluk borusunun devamli acık kalmasını sağlar. 9. 10 Soluk alma sirasinda akciğerlerin hacmi azalırken, soluk verme sırasında akciğerlerin hacmi artar B. Aşağıda solunum sistemine ait yapı ve organlara ait görsel verilmiştir. 1. Oklarla gösterilen yapı ve organların isimlerini yazınız. Görevleri verilen yapı ve organların isimlerini yazınız.
Gogus boslugu ile karın boslugunu birbirinden ayıran güçlü bir kastır. Gırtlaktan gelen havayı akciğerlere iletir Yemek borusu ile soluk borusunu birbirinden ayın. Soluk borusunun üst kisminda bulunan ve ses tellerini barindiran kisimdir. Diş ortamdan havanın alındığı ve dışarı verildiği organdir. Pembe renkte ve süngerimsi yapıda olan solunum siste- minin en temel organıdır.
Soru:
4. D/Y D Soluk borusu, kıkırdak ve halkalı bir yapıdadır. D Yutakta ses telleri bulunur. Y Akciğerlerin yapısında sağ ve sol olm
4. D/Y D Soluk borusu, kıkırdak ve halkalı bir yapıdadır. D Yutakta ses telleri bulunur. Y Akciğerlerin yapısında sağ ve sol olmak üzere iki tane alveol bulunur. Soluk borusundan akciğerlere ayrılan kollara "bronş" denir. D Solunum sistemiyle ilgili "doğru-yanlış tablosu"- nu yukarıdaki gibi dolduran Elif, sütunlardan kaç tanesini hatasız cevaplamıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Page 54 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 54
Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf
Yutak, ağız ve burun boşluklarının kesişme noktasındaki nefesle alı-
nan havayı soluk borusuna; nefes verirken atılan havayı ise ağız ve
burun boşluklarına ileten yapıdır. Yutağın mikroplar, alerji, kuru hava,
aşırı sıcak veya soğuk, asitli yiyeceklerin tüketimi ve sigara kullanımı
gibi sebeplerle iltihaplanması sonucu faranjit (yutak iltihaplanması)
hastalığı oluşabilir.
Gırtlak, yutak ile soluk borusu arasında bulunan soluk yoludur. Alı-
nan havanın solunum sistemi borucuklarına ilk girdiği yerdir. Gırtlak,
kıkırdaktan yapılmıştır ve besinin yutulduğu an hariç her zaman açık-
tır. Gırtlaktaki en büyük kıkırdak, âdemelması olarak adlandırılır ve
üzerinde tiroit bezi bulunur. Ayrıca gırtlakta ses telleri vardır. Gırtlağa
laringoskop denilen gözlem aletiyle bakıldığında ses telleri görülebi-
lir. Soluk alırken ses telleri havanın kolayca geçebilmesi için açıktır.
Konuşmak için akciğerden geçen hava, ses tellerini titreştirir ve ses
oluşur. Konuşma sadece solunum sistemiyle değil, sinir sistemi ile de
kontrol edilir. Soğuk algınlığı, reflü ve alerji hastalıkları, sesin bilinçsiz
kullanılması ve sigara kullanımı gibi nedenlerle ses telleri iltihaplana-
bilir. Gırtlağın iltihaplanması rahatsızlığı larenjit (gırtlak iltihabı) olarak
isimlendirilir. Larenjit ses kısıklığı ve konuşma kaybına neden olabilir.
Burun Yutak (Farinks)
boşluğu
Ağız boşluğu
Soluk borusu (Trake)
Gırtlak
(Larinks)
Bronş
Bronşiyol
Plevra
Alveol
Alveol
toplar
kılcalları
Alveol
atar kılcalları
Diyafram
Görsel 1.94: Solunum sistemi organları
Soluk borusu (trake), alınan havayı akciğerlere ileten, boyundan akci-
ğere kadar ulaşan 14-15 cm uzunluğunda solunum sistemi organıdır.
Dış kısmı bağ doku, düz kas ve kıkırdaklar; iç kısmı aralarında mu-
kus salgılayan goblet hücrelerinin de bulunduğu silli epitel dokudan
oluşur. Soluk borusunda yer alan (C harfi şeklindeki) kıkırdak halkalar
soluk borusunun sürekli açık kalmasını ve soluk alıp vermenin sürekli-
liğini sağlar. Trakenin iç yüzeyini döşeyen silli epitel doku, burun boş-
luğunu geçebilen toz, polen ve yabancı madde parçacıklarını tutup
bu parçacıkların akciğere ulaşmasını önler. Epitel hücreler, akciğerlerin
savunmasında yer alan çeşitli moleküller salgılar. Salgılar, antimikrobik
etki göstererek hava iletim yollarını enfeksiyonlardan korur. Epiteldeki
özel hücreler ve salgı bezleri tarafından salgılanan protein ve polisak-
karitlerce zengin olan bu salgı, siller üzerinde ince bir mukoza tabakası
oluşturarak ortamın nemli kalmasını sağlar. Sillerin dışa doğru tek yön-
lü hareketi, tutulmuş yabancı maddeleri geriye doğru iterek mukusla
birlikte (balgam) dışarı atılmasını sağlar.
176
Ses telleri soluk borusunun yapısında ne bulunur?
Cevap. Cevap: hayir ses telleri girtlakta bulunur. soluk borusunun yapisinda kikirdak bulunur.
Soluk borusunun içinde ne vardır?
Arkası düz silindirik bir borudur. Arka duvarı zardan, diğer duvarları yarım halka biçiminde üst üste dizilmiş kıkırdaklar, kas ve zardan yapılıdır. Soluk borusunun içini örten mukoza hava ile gelen küçük yabancı cisimlerin dışarıya atılması için, titrek tüylü hücrelerle döşelidir .
Yemek borusu ile soluk borusunu birbirinden ayıran yapı nedir?
Normalde yemek borusu ile soluk borusu arasında bir bağlantı bulunmamaktadır. Tüketilen gıdalar veya sıvılar yutulurken soluk borusunun girişindeki epiglot denilen kapak mekanizması devreye girmektedir. Bu kapak sayesinde tüketilen gıda ve sıvılar soluk borusuna kaçmayarak yemek borusuna yönlendirilmektedir.
Soluk borusunun arkasında hangi organ bulunur?
Sert ve yumuşak kıkırdaklar tarafından iskeleti oluşturulan gırtlak, çok hassas bir şekilde idare edilen pek çok küçük kas sayesinde hayati fonksiyonlarını sağlar. Bu organ soluk borusunun (trakea) başlangıcına yerleşmiş olup soluk borusu ve yemek borusunu (ösefagus) birbirinden ayırır.